اجزا مختلف دستگاه اسپرسو به گونه ای طراحی و ساخته شده است که این دستگاه را به مهم ترین ابزار برای تهیه قهوه اسپرسو تبدیل کرده است.
این دستگاه انواع گوناگون و اجزا و قطعات مخصوص به خود را دارد.
اصلی ترین عملکرد این دستگاه، عصاره گیری از دانه های قهوه است.
عصاره گرفته شده بوسیله این دستگاه، قهوه اسپرسو نامیده می شود.
این نوشیدنی را هم میتوان به همان شکلی که از دستگاه خارج می شود مصرف کرد و یا بعنوان پایه برای تهیه انواع مختلفی از نوشیدنی ها نظیر کاپوچینو، لاته، ریزوتو و… بکار برد.
نحوه عملکرد دستگاه اسپرسوساز
این دستگاه با عصاره گیری دانه های قهوه و عبور دادن آب با حرارت بالا و فشار ویژه از میان ذرات قهوه آسیاب شده، باعث تهیه قهوه اسپرسو که به شکل عصاره غلیظی است می شود.
آشنایی با اجزای مختلف دستگاه اسپرسو برای افرادی که می خواهند با این دستگاه کار بکنند ضروری است. در ادامه به بررسی هر کدام از اجزا دستگاه اسپرسوساز و عملکرد آنها می پردازیم.
اجزای دستگاه اسپرسو
مخزن آب حرارت بالا و بخار آب
می توان گفت این بخش از مهم ترین اجزا این دستگاه محسوب می شود.
در این مخزن، آب با حرارت بالا و بخار آب وجود دارد و بوسیله اهرم هایی که در دستگاه وجود دارد، آب داغ با دما و فشار معین و خاصی، برای انجام عصاره گیری به سمت پودر قهوه که به صورت فشرده شده وجود دارد حرکت می کند.
مخزن های آب برای دستگاه های کوچکتر، کاربردی تر هستند بنابراین برای دستگاه های صنعتی که بزرگتر هستند نیاز به لوله کشی است.
پمپ لرزشی یک پیستون متصل به آهنربا دارد که در داخل یک سیم پیچ فلزی قرار گرفته است. عملکرد این بخش به این صورت است که الکتریسیته از طریق سیم پیچ جریان پیدا کرده که منجر به حرکت پیستون از طریق آهنربا میشود. در این زمان آهنربا با سرعت پیستون را به سمت جلو و عقب هدایت کرده که این عمل باعث افزایش فشار آب میشود. اما در پمپ چرخشی عملکرد به صورت مکانیکی بوده و وجود یک موتور در آن باعث شده تا دیسک به چرخش درآید. زمانی که دیسک به چرخش در آید، فشار آب افزایش پیدا خواهد کرد. این پمپها به صورت پیوسته فشار را به آب وارد کرده و طول عمر بیشتری نسبت به پمپهای لرزشی دارند. اما به طور کلی باید بدانید هر دو پمپ، بر کیفیت اسپرسوی نهایی تاثیر یکسانی دارند.
پرتافیلتر
به قسمتی از دستگاه گفته می شود که قهوه آسیاب شده ( پودر قهوه) در آن ریخته می شود و بصورت فشرده در می آید.
برای درست کردن نوشیدنی اسپرسو و مشتقات آن، باید پودر قهوه خود را داخل سبد پرتافیلتر بریزید و سپس آن را با تمپر فشرده کنید. بعد از تمپ کردن پودر قهوه، میتوانید پرتافیلتر را به هدگروپ اسپرسوساز وصل کنید. پرتافیلترها در ابعاد مختلفی موجود هستند که از رایجترین ابعاد آنها میتوان به قطرهای 53 میلیمتر و 58 میلیمتر اشاره کرد. نوع 58 میلیمتری پرتافیلتر بیشتر جهت دستگاههای حرفهای و کافی شاپی مورد استفاده قرار میگیرد و تفاوت دیگری بین این دو سایز وجود ندارد. در حقیقت باید بدانید ابعاد و جنس پرتافیلتر تاثیری در کیفیت نوشیدنی نهایی شما نخواهد داشت. تنها نکتهای که باید در نظر داشته باشید این است که سایز پرتافیلتر خریداری شده باید با دستگاه اسپرسوتان متناسب باشد. در غیر این صورت عمل تمپر کردن پودرهای قهوه به درستی انجام نخواهد شد.
پرتافیلتر ابزاری است که به همراه دستگاه های اسپرسو ساز وجود دارد.
انواع سبد فیلتر آسیاب قهوه به 4 دسته تقسیم می شود.
این وسیله کمک می کند تا تفاله های حاصل از استخراج اسپرسو، برداشته شوند، و همچنین دارای خروجی می باشد که پس از انجام فرایند عصاره گیری، اسپرسو که بصورت عصاره ای غلیظ است از آن خارج می شود و به داخل فنجان ریخته میشود.
جنس این قطعه معمولا از جنس فلز برنج می باشد و اغلب دارای دستگیره های چوبی و یا پلاستیکی می باشد.
سبد، قسمتی از پرتافیلتر می باشد که پودر آسیاب شده، با اندازه های مناسب برای اسپرسو را نگه داشته.
سبد در پایین مکانی قرار گرفته که آب از دانه ها می گذرد.
فشارسنج
در برخی از پرتافیلترها، فشارسنج نیز وجود دارد. فشارسنج ها امکان بررسی فشار خروجی از پمپ ها را فراهم می کنند.
3 نوع پرتافیلتر وجود دارد:
-
پرتافیلتر تک گروپ
از این نوع برای تهیه یک شات قهوه اسپرسو (هر شات معادل ۲۵ الی ۳۰ میلی لیتر می باشد) و دارای یک خروجی می باشد.
-
پرتافیلتر دو گروپ
این نوع از پرتافیلتر دارای دو خروجی است و برای تهیه دوشات اسپرسو استفاده می شود.
-
پرتا فیلتر بدون نازل
این نوع، بدون نازل می باشد که عصاره قهوه به صورت مستمر از سبد پرتافیلتر خارج می شود. این نوع با نام پرتافیلتر عریان نیز شناخته می شود.
هدگروپ
این بخش از دستگاه، در قسمت جلویی دستگاه قرار دارد.
بعد از فشرده سازی قهوه در پرتافیلتر، برای فرایند عصاره گیری پرتافیلتر را به این قسمت متصل می کنند و با روشن کردن دستگاه، آب با حرارت بالا از میان پودر قهوه عبور کرده و اسپرسو از خروجی پرتافیلتر خارج می شود.
دستگاه های اسپرسو معمولی و خانگی، معمولا دارای یک هد گروپ هستند.
این درحالی است که اسپرسو ساز های صنعتی و بزرگ که در مکان هایی نظیر کافی شاپ ها، هتل ها، و مراکز بزرگ دیگر استفاده می شوند، دارای ۲ الی ۷ هدگروپ می باشند.
این بخش از دستگاه، بدلیل اینکه وظیفه توزیع مساوی آب داغ را بر سطح قهوه آسیاب شده بر عهده دارد از بخش های مهم دستگاه محسوب می شود.
تمپر
به عمل فشرده سازی پودر قهوه آسیاب شده که با استفاده از ابزاری به نام تمپر صورت می گیرد، (تمپ کردن) گفته می شود.
انواع گوناگونی از تمپر ها وجود دارند:
- تمپر محدب آمریکایی
- تمپر محدب اروپایی
- تمپر تخت
- تمپر شیار دار
علاوه بر انواع مختلف، تمپرها در سایز های مختلفی نیز یافت می شوند. این اندازه ها حدود ۵۱ الی ۵۹ میلی متر هستند که متناسب با اندازه دستگاه استفاده می شوند.
جنس دسته تمپرها در قیمت گذاری آنها تاثیر گذار می باشند، تمپرهایی با دسته چوبی قیمت بالاتری نسبت به تمپرها با دسته پلاستیکی دارند.
روش تمپ کردن
مراحل این کار بدین صورت است که بعد از ریختن پودر قهوه، در پرتافیلتر به وسیله دست سطح قهوه را کاملا صاف و یکنواخت کرده و بعد از آن به کمک تمپر به صورت یکنواخت قهوه را فشرده می کنیم.
نکته حائز اهمیت در این روش این است که فشار وارد شده به قهوه نباید بیش از اندازه زیاد باشد زیرا با فشرده شدن بیش از حد، آب داغ به راحتی نمی تواند از بین ذرات قهوه عبور کند و این کار باعث سوختن قهوه می شود.
باید به این نکته نیز توجه کرد که برای تهیه بخار، بایستی آب درون دستگاه باشد بعد از آن بخار می تواند از نازل بیرون بیاید.
نازل بخار دستگاه اسپرسو
این بخش، مورد استفاده برای قهوه هایی است که به همراه شیر مصرف می شوند.
این نازل، شیر را فوم گیری می کند. فوم گیری به فرایندی گفته میشود که هوا به داخل ذرات شیر نفوذ می کند و یا به اصطلاحی دیگر لایه ای از فوم (کف) را روی شیر ایجاد می کند.
بورد اسپرسوساز
بورد اسپرسوساز یکی از اجزای الکترونیکی دستگاه بوده که با نصب آن میتوانید کارهایی که به صورت دستی برای تهیه نوشیدنی انجام میدهید را به طور خودکار برنامهریزی کنید. در حقیقت با وجود برد اسپرسوساز تمام اعمال به صورت خودکار انجام خواهد شد. قابل ذکر است استفاده از این برد بدون خطا نبوده و ممکن است در برخی مراحل با خطاهای کوچکی روبرو شوید.
پمپ اسپرسو ساز
در اغلب دستگاه های اسپرسو ساز، از پمپ برای تولید فشار استفاده می شود.
دو نوع پمپ برای این دستگاه ها وجود دارد:
-
پمپ چرخش پیچیده
مناسب برای انواع دستگاه های صنعتی است.
-
پمپ لرزان(لرزشی)
مناسب برای دستگاه های خانگی می باشد. این نوع از پمپ ها لرزان هستند و نسبت به پمپ چرخشی، کوچکتر و دارای قیمت پایین تر و صدای کمتر هستند و همچنین مراحل تعویض آسانتری نسبت به پمپ چرخشی دارند.
این پمپ ها فشار را به صورت مداوم، به آب وارد می کنند و نسبت به نوع دیگر پمپ، دوام و طول عمر بیشتری دارند.پمپ لرزشی یک پیستون متصل به آهنربا دارد که در داخل یک سیم پیچ فلزی قرار گرفته است. عملکرد این بخش به این صورت است که الکتریسیته از طریق سیم پیچ جریان پیدا کرده که منجر به حرکت پیستون از طریق آهنربا میشود. در این زمان آهنربا با سرعت پیستون را به سمت جلو و عقب هدایت کرده که این عمل باعث افزایش فشار آب میشود. اما در پمپ چرخشی عملکرد به صورت مکانیکی بوده و وجود یک موتور در آن باعث شده تا دیسک به چرخش درآید. زمانی که دیسک به چرخش در آید، فشار آب افزایش پیدا خواهد کرد. این پمپها به صورت پیوسته فشار را به آب وارد کرده و طول عمر بیشتری نسبت به پمپهای لرزشی دارند. اما به طور کلی باید بدانید هر دو پمپ، بر کیفیت اسپرسوی نهایی تاثیر یکسانی دارند.
نگهداری و نظافت از دستگاه اسپرسو ساز
یکی از مهمترین عوامل تهیه قهوه لذیذ و خوشمزه به مراقبت های قبل آن بر میگردد به همین خاطر به افراد توصیه می شود پس از هر بار استفاده از دستگاه اسپرسوساز اقدام به باز کردن دستگاه کرده و آن را تمیز کردن کنند تا این دستگاه بتواند بهترین فنجان قهوه را در اختیارشان قرار دهد.
برای اینکه دستگاه اسپرسوساز تمیز شود باید قطعات آن را از هم جدا کنید تا این دستگاه به خوبی تمیز شود، بعد از اینکه دستگاه کاملا تمیز شد باید قطعات دستگاه اسپرسوساز را مجددا مونتاژ کنید.
اگر فکر می کنید که تجربه و توانایی انجام این کار یعنی تمیز کردن و نظافت دستگاه اسپرسوساز را ندارید بهتر است از افراد حرفه ای و کاربلد کمک بگیرید تا دستگاه به خوبی تمیز شود؛ هر چقدر که دستگاه اسپرسوساز بهتر تمیز شود می تواند لذیذترین فنجان قهوه را تحویل دهد.
جمع بندی
تا این جا متوجه شدید که یک دستگاه اسپرسوساز دارای چه قطعاتی است و هر یک از این قطعات چه کارایی دارند؛ شناخت این قطعات برای هر کسی که علاقه مند به طعم لذیذ قهوه است ضروری است.
اگر به طعم قهوه علاقه دارید و به دنبال خرید دستگاه اسپرسوساز هستید باید اجزای داخلی آن را به خوبی بشناسید زیرا این دستگاه دارای اجزای مختلفی است که با شناخت بهتر هر یک و مزیتی که برای این دستگاه دارد، بهتر می توانید نسبت به دستگاه اسپرسو ساز خود آگاهی داشته باشید.
اگر قصد خرید دستگاه اسپرسو ساز با بهترین قیمت را دارید اما نمی دانید که کدام دستگاه بهتر است و باید چقدر هزینه کنید پیشنهاد می کنیم که این کار را از طریق رپیتون انجام دهید، زیرا رپیتون بهترین دستگاه ها را که بالاترین امکانات را دارند و قیمت مناسب هم دارند به شما معرفی می کند تا بهترین دستگاه اسپرسو ساز را برای خود تهیه کنید.